Dieta w atopowym zapaleniu skóry

Wiele badań sugeruję, że dieta w atopowym zapaleniu skóry (AZS) ma znaczenie. W ostatnich latach, coraz bardziej interesuje nas prewencyjne działanie diety na rozwój wielu chorób. Jednym ze schorzeń jest atopowe zapalenie skóry, jest to chroniczna choroba zapalna skóry pojawiająca się u dzieci i nastolatków. 

Na AZS cierpiałam w młodości ja (pojawiało się głównie przy nasilonym stresie) i cierpiał mały Tadzik. Mi robiły się różowe swędzące plamy na powiekach, na zgięciach łokci i szyi. Podejrzewano mnie o zdecydowany nadmiar różowego cienia do powiek, o to że mam dekold pełen malinek… Ale najgorszy był świąd. Tadzik o dziwo znosił to całkiem godnie (wcale nie jak cierpiący mężczyzna), ale bardzo się o niego martwiłam. Nie mogłam więc nie spojrzeć na temat z mojego punktu widzenia. Dieta w atopowym zapaleniu skóry.

Dieta w atopowym zapaleniu skóry

Początkowe badania dotyczyły diety eliminacyjnej, okazało się, że przy odstawieniu jajek, objawy uległy zmniejszeniu (ale doczytajcie do końca – nie każdy na zawsze ma odstawić jaja).  Patogenna rola alergii pokarmowej została opisana ponad 100 lat temu przez Schloss’a, który zauważył, że po unikaniu niektórych pokarmów pacjenci zauważyli zmniejszenie się zmian skórnych. Niektóre źródła wskazują na silny związek między alergią pokarmową i AZS. Najczęściej spotykanymi alergenami są: jaja kurze, mleko krowie, pszenica, soja i orzechy. W badaniu Businco i wsp. na 59 dzieciach z atopowym zapaleniem skóry zaobserwowano, że po wyeliminowaniu z diety jajek kurzych i mleka krowiego nastąpiła poprawa u 80% dzieci. Przy diecie eliminacyjnej warto zadbać o prawidłowo zbilansowany sposób żywienia, aby zapobiec niedoborom makro- i mikroskładników. Z najnowszych badań wynika, że prawie 40% dzieci z atopowym zapaleniem skóry o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego ma alergię pokarmową IgE- zależną. Dieta eliminacyjna jest zalecana jedynie u pacjentów z taką diagnozą. 

Odstaw produkt, który podejrzewasz o alergizację na 2 tygodnie ze swojej diety i obserwuj, czy zaszła poprawa. Następnie wprowadź go raz i znowu siebie obserwuj. Notowanie tego co jemy bywa bardzo pomocne, bo w dłuższej perspektywie czasowej ułatwia znalezienie korelacji.

Więcej o dietach eliminacyjnych znajdziecie w mojej książce “Uczta małego alergika”.

Co jeszcze?

Ponadto zaobserwowano, że kobiety z AZS spożywały mniejsze ilości produktów bogatych w witaminę C, oraz podobny (niezbyt wysoki) poziom selenu w porównaniu z osobami zdrowymi. W przypadku witaminy D wyniki badań nie były jednoznaczne. Badania na myszach wykazały, że ilość Staphylococcus aureus jest większa u osobników z niedoborem cynku, co może sugerować, że ten składnik odgrywa ważną rolę w procesach zapalnych. Potrzeba jest większa ilość badań na temat suplementacji cynku i prewencji AZS.

Produkty bogate w witaminę C, to przede wszystkim świeże warzywa i owoce. Cynk natomiast znajdziecie przede wszystkim w produktach odzwierzęcych, ale również w kaszy gryczanej, ryżu, pestkach dyni i słonecznika. 

Tłuszcze

Kolejnym ważnym elementem diety jest stosunek kwasów tłuszczowych omega 6: omega 3.

Ogrywają one istotną rolę w procesach immunologicznych oraz przeciwzapalnych. Produkty bogate w kwasy tłuszczowe omega 3 to: algi, tłuste ryby, siemię lniane, nasiona chia i orzechy włoskie. Natomiast w tłuszczach roślinnych i nasionach znajdują się duże ilości kwasów tłuszczowych omega 6. Dodatkowo kwasy EPA i DHA (z kwasów omega 3) zmniejszają ilość produkowanych cytokin jednocześnie zmniejszając intensywność objawów skórnych. Niektóre badania na osobach dorosłych wykazały, że suplementacja DHA zmniejszyła nasilenie AZS po 8 tygodniach. Jednak inne badania nie potwierdziły tej zależności. Kwasy omega 6 z kolei nasilają procesy zapalne, dlatego warto moim zdaniem suplementować kwasy omega 3 oraz jeść jak najwięcej ryb.

Probiotyki

Produkty fermentowane, stały się bardzo popularne w ostatnich latach, sama nie raz pisałam o zbawiennej roli ‘dobrych’ bakterii. Pełnią one wiele korzystnych funkcji dzięki szczepom bakterii np. Lactobacillus acidophilus czy Lactobacillus kefiri. Nie tylko wspierają nasz układ odpornościowy, pokarmowy i nerwowy, ale również, gdy są spożywane w trakcie ciąży mogą zmniejszać ryzyko zachorowania na atopowe zapalenie skóry u dzieci. 

Woda

Chociaż nie tylko dieta jest ważnym czynnikiem przeciwdziałającym AZS, z badania przeprowadzonego na około pół milionach dzieci w Japonii wynika, że wysoka twardość wody istotnie zwiększa objawy skórne. Za to badanie przeprowadzone na niewielkiej grupie osób sugeruje, że morsowanie zmniejsza stany zapalne! I z obserwacji własnych wiem, że im chłodniej tym mniej swędziało.

Bibliografia 

Eigenmann PA, Beyer K, Lack G, Muraro A, Ong PY, Sicherer SH, Sampson HA. Are avoidance diets still warranted in children with atopic dermatitis? Pediatr Allergy Immunol. 2020 Jan;31(1):19-26. doi: 10.1111/pai.13104. Epub 2019 Aug 1. PMID: 31273833.

Mohajeri S, Newman SA. Review of evidence for dietary influences on atopic dermatitis. Skin Therapy Lett. 2014 Jul-Aug;19(4):5-7. PMID: 25188523.

Silverberg NB, Lee-Wong M, Yosipovitch G. Diet and atopic dermatitis. Cutis. 2016 Mar;97(3):227-32. PMID: 27023085.