Wolne rodniki w natarciu, dla kogo selen?
Wolne rodniki, to niesparowane atomy tlenu (podstawy chemii, kto pamięta?), które powstają w naszym organizmie. Mają one bardzo niszczycielskie działanie na nasze ciało, ale możemy się przed nimi bronić, wprowadzając do diety antyoksydanty.
Wolne rodniki powstają w naszym organizmie w sposób naturalny, bo aż 5% tlenu w procesie oddychania zamienia się w nie. Może pamiętacie, że każdy atom (tlenu) ma parzyste elektrony? Niekiedy mówiło się o nich „łapki”. Jak elektrony nie mają pary, to szukają jej w swojej okolicy, i atakują najbliższe siebie cząsteczki – zabierając im elektron. Wtedy tamte szukają wolnego elektronu i niszczą np. nasze DNA, albo błonę komórkową, i ten łańcuch się ciągnie. Nasz organizm ma oczywiście mechanizmy, żeby sobie z tym radzić, ale gdy wolnych rodników jest zbyt wiele, szala przechyla się na stronę niszczenia.
Nasiloną produkcja wolnych rodników w naszym organizmie powoduje:
- zanieczyszczone powietrze,
- palenie papierosów,
- nadmiar alkoholu,
- stres,
- infekcje,
- promienie UV,
- a nawet tak zdrowy i potrzebny na sport (bo gdy ćwiczymy, nasz metabolizm jest szybszy, a więc i oddychanie wewnątrzkomórkowe się intensyfikuje),
- nieprawidłowa dieta (smażone, wędzone i grillowane produkty), niektóre leki.
Co wolne rodniki robią w naszym ciele?
- uszkadzają błony komórkowe,
- uszkadzają DNA co prowadzi do mutacji, po których komórki nieprzerwanie się mnożą, co skutkuje powstaniem nowotworów,
- przyspiesza umieranie komórek, a co za tym idzie starzenie się organizmu,
- Powodują miażdżycę (niszcząc naczynia krwionośne),
- przyspieszają utlenianie cholesterolu (co również prowadzi do miażdżycy i udaru),
- niszczą włókna kolagenowe w skórze co powoduje zmarszczki, egzemy oraz łuszczycę,
- Niszczą barierę ochronną skóry, która jest mniej odporna na działanie promieni słonecznych, co może prowadzić do raka skóry,
- uszkadzają stawy i prowadzą do ich stanów zapalnych,
- przyspieszają zaniki pamięci, demencję, choroby Alzhaimera i Parkinsona.
Lista negatywnych skutków działania wolnych rodników jest bardzo długa. Spokojnie – możemy się przed nimi chronić! Możemy jeść tyle przeciwutleniaczy, które będą je neutralizowały, że obronimy nasz organizm!
Selen niezbędny do wymiatania wolnych rodników
Bardzo ważny w oczyszczaniu i detoksykacji organizmu jest pierwiastek selen (Se). W naszym organizmie, przy odpowiedniej podaży selenu, produkowany jest enzym GPX1 (peroksydaza glutationowa). Niedobór selenu w diecie, powoduje, że zatrzymana lub ograniczona jest produkcja tego enzymu, w związku z czym nie jesteśmy chronieni przed pewną grupą wolnych rodników. Wtedy wolne rodniki niszczą nasze tkanki, przyczyniając się do ich degradacji.
Źródła selenu w diecie to m.in.:
- ryby
- jaja
- kasza gryczana
- kakao
- wieprzowina
- czosnek
- soczewica
- orzechy (1 orzech brazylijski zapewnia dzienne zapotrzebowanie na ten pierwiastek).